Saturday, December 30, 2006

Thursday, December 28, 2006

Χυμός τζίντζερ (πιπερόριζας)





Υλικά

4 καρότα
1 μήλο
4 εκ. ρίζας τζίντζερ

Εκτέλεση

Καθαρίστε τα υλικά και βάλτε τα σε έναν αποχυμωτή.

Ο χυμός αυτός ενδείκνυται για κρυολογήματα και ναυτίες.



Θρεπτική αξία ανά 100γρ. τζίντζερ

Ενέργεια: 80 kcal
Λιπαρά: 0,4 γρ.
Υδατάνθρακες: 18 γρ.
Φυτικές ίνες: 2 γρ.
Πρωτεΐνες: 2 γρ.
Μαγνήσιο: 43 mg
Χαλκός: 2 mg
Κάλιο: 415 mg
Φώσφορο: 34 mg
Ασβέστιο: 16 mg
Νάτριο: 13 mg
Βιταμίνη C: 5 mg
Φυλλικό οξύ: 11 mg



Πηγή: Περιοδικό Body and Mind - Από άρθρο της Φωτεινής Βασιλοπούλου

Saturday, December 16, 2006

O εορτασμός των «Χριστουγέννων» κατά την αρχαιότητα

Στόλισε ένα ζωντανό χριστουγεννιάτικο δέντρο

Τα Χριστούγεννα δεν θα ήταν Χριστούγεννα, δίχως ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο. Πού θα βάζαμε τότε όλα εκείνα τα στολίδια και τα φωτάκια; Και πού θα βάζαμε όλα εκείνα τα όμορφα δώρα;

Όμως, δυστυχώς, μόλις περάσουν τα Χριστούγεννα, το χριστουγεννιάτικο δέντρο πεθαίνει κι εμείς το πετάμε στα σκουπίδια. Τι κρίμα!

Μα για στάσου! Θαρρώ πως υπάρχει ένας τρόπος για να έχουμε χριστουγεννιάτικα δέντρα, δίχως να τα σκοτώνουμε. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε ζωντανά χριστουγεννιάτικα δέντρα.

ΞΕΡΕΙΣ ΟΤΙ

• Μπορείς να αγοράσεις ένα ζωντανό χριστουγεννιάτικο δέντρο σε γλάστρα και να το φυτέψεις στο χώμα μετά τα Χριστούγεννα ή να το κρατήσεις στη γλάστρα για του χρόνου.
• Για τα Χριστούγεννα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλά είδη δέντρων. Εκτός από τα συνηθισμένα πεύκα και έλατα, μπορείς να χρησιμοποιήσεις και σεκόγιες ή κέδρους. Κι ένα σωρό άλλα δέντρα. Πήγαινε στο φυτώριο και διάλεξε ένα!
• Αν στο σπίτι σου δεν έχεις χώρο για να φυτέψεις ένα δέντρο, τηλεφώνησε στη Δημαρχία και ρώτησε πού μπορείς να το φυτέψεις. Θα μπορούσες ίσως να το φυτέψεις στην αυλή κάποιου φίλου σου ή στο σχολείο σου.

ΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ

• Πήγαινε σ’ ένα φυτώριο ή κάπου που πουλάνε χριστουγεννιάτικα δέντρα και διάλεξε ένα ζωντανό. Βάλε το έξω από το σπίτι, ώσπου να έρθουν τα Χριστούγεννα, και πότιζέ το καλά.
• Μόλις θα το φέρεις μέσα, βάλε το σε ένα μέρος που να το βλέπει καλά ο ήλιος. Μακριά από καλοριφέρ και τζάκια. Οι μεγάλες μεταβολές της θερμοκρασίας μπορούν να ρίξουν τα φύλλα ή τις βελόνες του.
• Φρόντιζε το χώμα της γλάστρας να είναι πάντα υγρό. Αν το δέντρο είναι σε ζεστό δωμάτιο, μπορεί να χρειάζεται πότισμα μέρα παρά μέρα. Ένας εύκολος τρόπος για να ποτίζεις το δέντρο, είναι να βάζεις κάθε τόσο καμιά δεκαριά παγάκια πάνω στο χώμα.
• Βάλε κάτι κάτω από τη γλάστρα, για να μην τρέξουν τα νερά στο πάτωμα.
• Καμιά εβδομάδα μετά τα Χριστούγεννα, βγάλε από πάνω τα στολίδια και βάλε το δέντρο σε ένα δροσερό μέρος, όπως ας πούμε στο γκαράζ, για μια δυο μέρες, για να συνηθίσει στο κρύο, πριν το βγάλεις έξω από το σπίτι.
• Ύστερα, θα έρθει η ώρα για να το φυτέψεις. Αν κάνει πολύ κρύο εκεί που μένεις, ίσως θα ήταν καλύτερα να περιμένεις να το φυτέψεις την άνοιξη. Ως τότε βάλε το έξω σε ένα μέρος που να το βλέπει καλά ο ήλιος και πότιζέ το όποτε χρειάζεται, ώσπου να έρθει η άνοιξη.

Δες: Στολίστε, φυτέψτε, τελειώσατε!


O εορτασμός των «Χριστουγέννων» κατά την αρχαιότητα

του Θανάση Μαριολόπουλου


Ο εορτασμός της γέννησης του Χριστού, την 25η Δεκεμβρίου, συμπίπτει, ως γνωστόν, με το χειμερινό ηλιοστάσιο, στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη. Τότε που σταματά η αύξηση της διάρκειας της νύχτας και αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση με την αύξηση της διάρκειας της μέρας, το χειμερινό ηλιοστάσιο κορυφώνει την νάρκωση των ενεργητικών δυνάμεων της Φύσης και σηματοδοτεί την έναρξη της διαδικασίας για την αφύπνισή τους, διαδικασία που θα ολοκληρωθεί την Άνοιξη. Με άλλα λόγια, το χειμερινό ηλιοστάσιο σφραγίζει την κορύφωση της περιόδου της εσωστρέφειας και πυροδοτεί μια νέα εξωτερίκευση που θα καταλήξει σε μια νέα δημιουργία. Καθώς το φως της μέρας αρχίζει και πάλι να επικρατεί του σκοταδιού της νύχτας, προσφέρει την ελπίδα, στην αρχή του κρύου και «σκοτεινού» χειμώνα, ότι σύντομα ο ήλιος θα ζεστάνει και θα φωτίσει και πάλι τους ανθρώπους της γης. Έτσι, από τα πρώτα χρόνια της ιστορίας του ανθρώπινου γένους, ιδιαίτερα δε από την εποχή που ο άνθρωπος άρχισε να καλλιεργεί την γη και συνέδεσε την τύχη του με τον αέναο κύκλο των εποχών, το χειμερινό ηλιοστάσιο συνδυάστηκε, στην αντίληψή του, με το τέλος των δυνάμεων του σκότους και την έναρξη της διαδικασίας για την επικράτηση των δυνάμεων του φωτός, όπως αυτές ιεραρχούνται από το υλικό μέχρι το πνευματικό πεδίο. Για τους παραπάνω λόγους, το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν φυσικό να συνδεθεί και με την γέννηση του Χριστού επί της γης, η παρουσία του Οποίου έδωσε την δυνατότητα στον άνθρωπο να ζήσει αιώνια, ακολουθώντας το φωτεινό παράδειγμα της ζωής Του.


Η σύνδεση ανάμεσα στο χειμερινό ηλιοστάσιο και στην γέννηση του Χριστού δεν υιοθετήθηκε αυτόματα από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Καθώς τα ευαγγέλια δεν παρέχουν συγκεκριμένα στοιχεία που να οδηγούν με βεβαιότητα σε συμπεράσματα όσον αφορά στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή της γέννησης του θείου βρέφους, οι πρώτοι Χριστιανοί γιόρταζαν τα γενέθλια του Χριστού στις 6 Ιανουαρίου, μαζί δηλαδή με την επέτειο της βάπτισής Του που θεωρείται η πνευματική Του γέννηση. Μέχρι και τις αρχές του 4ου μ.Χ. αιώνα, τόσο οι παγανιστές όσο και οι νεοφώτιστοι Χριστιανοί συνέχιζαν να γιορτάζουν με πάθος την πανάρχαια γιορτή του χειμερινού ηλιοστασίου, με όλα τα συνοδά παγανιστικά έθιμα (γλέντια στην φύση, στολισμοί σπιτιών με φυτικό διάκοσμο, φωταγωγήσεις, ανταλλαγές δώρων κλπ.). Παρ’ όλες τις διδαχές των πρώτων εκπροσώπων της εκκλησίας ότι το φως που αναγεννάται είναι στην ουσία ο Χριστός και επομένως ότι σ’ Αυτόν οφείλονται όλοι αυτοί οι ηλιακοί εορτασμοί, σύσσωμο το πλήρωμα συνέχιζε να γιορτάζει με λαμπρότητα το ηλιοστάσιο και να αντιμετωπίζει σαν μια κοινή θρησκευτική γιορτή την επέτειο των γενεθλίων του Χριστού. Τελικά, το πρόβλημα έλυσε ο Μέγας Κωνσταντίνος, ο οποίος, μετά την καθιέρωση του Χριστιανισμού ως επίσημης θρησκείας του Ρωμαϊκού Κράτους, έδωσε εντολή τα Χριστούγεννα να γιορτάζονται ως κρατική αργία με την απαιτούμενη για το γεγονός λαμπρότητα, στις 25 Δεκεμβρίου, ημέρα που σύμφωνα με το Ιουλιανό ημερολόγιο συνέπιπτε με το χειμερινό ηλιοστάσιο.

Τα Χριστούγεννα, επομένως, ως γιορτή που αναβιώνει ετήσια την γέννηση του Φωτός μέσα στον καθένα και μέσα στην ανθρωπότητα ολόκληρη, δηλαδή ως γιορτή που δεν μπορεί παρά να συμπίπτει με την γέννηση του φωτός στην φύση, δεν αποτελούν αποκλειστική επέτειο της μετά Χριστόν εποχής. Υπήρχαν ανέκαθεν και, όπως προκύπτει από την μελέτη των μύθων των σημαντικότερων πολιτισμών του πλανήτη, συνδέθηκαν σε κάθε εποχή με παρόμοιο τρόπο με την εμφάνιση του Θεϊκού ανάμεσα στους ανθρώπους.

Ο Αρχαίος Κόσμος

Οι λαοί της Μεσοποταμίας πίστευαν ότι ο Θεός Μαρντούκ καταφέρνει την νίκη κατά των τεράτων που προξενούν το χάος την ημέρα ακριβώς του χειμερινού ηλιοστασίου, γιόρταζαν δε επί 12 μέρες κάθε χρόνο (25 Δεκ. – 6 Ιαν.) για την νίκη αυτή του φωτός επί του σκότους.

Στην Βαβυλώνα, ο Γιος της Παγκόσμιας Μητέρας, της Ίσιδας, εθεωρείτο γιος του φωτός και γιορταζόταν κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο.


Στην Αίγυπτο, ο Ώρος, γιος του ανασυσταθέντος θεού του Φωτός Όσιρι και της Ίσιδας, έργο του οποίου είναι η αποκατάσταση της τάξης που διασαλεύτηκε όταν ο αδελφός του Όσιρι, ο Σηθ, σκότωσε τον Όσιρι και του άρπαξε το βασίλειο, γιορταζόταν από τους Αιγυπτίους επίσης κατά το χειμερινο ηλιοστάσιο.

Παρόμοιες παραδόσεις συνδεδεμένες με τον εορτασμό του χειμερινού ηλιοστασίου, συναντάμε στους Κινέζους, στους Σκανδιναβούς και στους Κέλτες.

Οι Ρωμαίοι, κατά την μεγάλη χειμωνιάτικη γιορτή Saturnalia, γιόρταζαν τον θεό της γεωργίας Saturnus με την ελπίδα της αναγέννησης της Φύσης. Ο Saturnus, που ταυτίζεται με τον Κρόνο, συν τω χρόνω ταυτίστηκε και με τον λεγόμενο «ανίκητο Ήλιο» ο οποίος γιορταζόταν με ιδιαίτερη λαμπρότητα από τους Ρωμαίους από πολύ παλιά κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο. Κατά τον εορτασμό αυτό οι Ρωμαίοι έκοβαν και μετέφεραν αειθαλή κωνοφόρα στα σπίτια τους και τα στόλιζαν ευχόμενοι το ηλιακό φως που κάθε χρόνο νικά το σκοτάδι, να αναγεννήσει την Φύση και να δώσει πλούσιες σοδειές. Αργότερα, ένας άλλος θεός, ο Μίθρας, ο οποίος ανήκει στην περσική μυθολογία και προστέθηκε στο ρωμαϊκό πάνθεο τους τελευταίους προ Χριστού αιώνες, ταυτίστηκε επίσης με τον «ανίκητο Ήλιο». Ο Μίθρας, σύμφωνα με την περσική παράδοση, είναι κι αυτός ηλιακή θεότητα, γεννήθηκε σε σπήλαιο παρουσία βοσκών και ποιμνίου, νίκησε το σκότος, και, μέσω των μυστηριακών τελετουργιών, μπορεί να προστατεύει τους οπαδούς του από τις δυνάμεις του σκότους όχι μόνο εν ζωή αλλά και μετά θάνατον, προσφέροντάς τους αιώνια ζωή. Η λατρεία του Μίθρα και ο εορτασμός των γενεθλίων του ως «ανίκητου Ήλιου» από τους Ρωμαίους στις 25 Δεκεμβρίου, είχε τέτοια εξάπλωση στον λαό αλλά και στον στρατό λόγω και των εσχατολογικών υποσχέσεων που πρόσφερε, ώστε τελικά υιοθετήθηκε από το κράτος ως επίσημη αργία για όλες τις κρατικές δραστηριότητες και ημέρα ανάπαυσης για το στράτευμα.


Η Αρχαία Ελλάδα

Στην ελληνική αρχαιότητα έχουμε τουλάχιστον δύο αναφορές μέσα στην ελληνική μυθολογία καθόδου του Θεϊκού με σκοπό την συμπαράστασή του στον άνθρωπο, οι οποίες συνδέθηκαν και εορτάζονταν από τους αρχαίους Έλληνες κατά την χρονική στιγμή του χειμερινού ηλιοστασίου.

Η πρώτη αναφορά σχετίζεται με τον θεό Διόνυσο. Σύμφωνα με την ορφική παράδοση, ο Διόνυσος, παιδί του Δία και της Δήμητρας, όταν ήταν μικρός κατατεμαχίστηκε από τους Τιτάνες. Μόνο η καρδιά του διασώθηκε από την Αθηνά που την παρέδωσε στον Δία και εκείνος με την σειρά του στην αγαπημένη του νύμφη Σεμέλη, η οποία τον ξαναγέννησε. Σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση, ο Διόνυσος, παιδί του Δία και της Σεμέλης, κατατρεγμένος από την Ήρα βρέθηκε στη Φρυγία όπου γνώρισε την Ρέα, η οποία τον μύησε στα μυστικά της παραγωγής του οίνου και στις τελετές που σχετίζονται με την ετήσια αναγέννηση της βλάστησης. Και οι δύο εκδοχές του μύθου του Διόνυσου τον συνδέουν με την αναγέννηση της Φύσης, με την νίκη της ζωής επί της φθοράς, με την νίκη του φωτός επί του σκότους, με την αθανασία. Γι’ αυτό, εξ άλλου, ο Διόνυσος είχε σημαντική θέση στα δρώμενα των Ελευσίνιων Μυστηρίων, δίπλα στην Δήμητρα και την Κόρη. Οι γιορτές για την αναγέννηση του Διόνυσου αλλά και της Φύσης, με την οποία ο Διόνυσος ταυτιζόταν, τελούνταν σε τέσσερις διαφορετικές ευκαιρίες κατά την διάρκεια του έτους (Λήναια, Μικρά εν αγροίς Διονύσια, Ανθεστήρια, Μεγάλα εν άστει Διονύσια). Η αρχαιότερη από αυτές, τα Μικρά ή αγροτικά Διονύσια, ήταν πανελλήνιου χαρακτήρα και εορταζόταν στους αγρούς κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο. Διαρκούσε αρκετές μέρες, από τα τέλη Δεκεμβρίου μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου.


Η δεύτερη αναφορά αφορά στον Θεό της Ιατρικής, τον Ασκληπιό. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή για την γέννησή του, ο Ασκληπιός ήταν γιος της πανέμορφης Κορωνίδας την οποία ερωτεύθηκε ο Απόλλωνας. Η Κορωνίδα ήταν κόρη του Φλεγύα, βασιλιά από την Θεσσαλία. Έχοντας μείνει έγκυος από τον Απόλλωνα και λίγο πριν γεννήσει, βρέθηκε στην περιοχή της Επιδαύρου συνοδεύοντας τον πατέρα της σε μια περιοδεία του στην Πελοπόννησο. Στην προσπάθειά της να αποφύγει τον θυμό του πατέρα της, στην περίπτωση που εκείνος μάθαινε ότι κυοφορούσε το παιδί του Απόλλωνα, δεδομένου ότι είχε άλλα σχέδια γι’ αυτήν, προτίμησε να γεννήσει και να εγκαταλείψει τον νεογέννητο Ασκληπιό σε ένα σπήλαιο στο παρακείμενο βουνό Μύρτιο. Ο Απόλλωνας, βλέποντας τον κίνδυνο που διέτρεχε το βρέφος, έστειλε ένα σκύλο να το προσέχει και μια κατσίκα από μια γειτονική στάνη να το ταΐσει με το γάλα της. Ο βοσκός που έχασε την κατσίκα και το σκύλο του, άρχισε να τα αναζητά και έτσι κατέληξε στο σπήλαιο που βρισκόταν το βρέφος. Ένα θείο φως που περιέβαλε το βρέφος τον βοήθησε να αντιληφθεί την θειότητα του νεογέννητου και να αποφασίσει να το σώσει και να αναλάβει ο ίδιος να το μεγαλώσει.


Μεγαλώνοντας, ο Ασκληπιός εξελίχθηκε στον μεγαλύτερο θεραπευτή της αρχαιότητας, ο οποίος, με την καθοδήγηση του Απόλλωνα, όχι μόνο θεράπευε ασθενείς, αλλά και ανάσταινε νεκρούς, σύμφωνα με την παράδοση. Στην μνήμη του οι κάτοικοι της Επιδαύρου οργάνωσαν ένα από τα μεγαλύτερα ασκληπιεία της αρχαιότητας που εξελίχθηκε σε μια μορφή δημόσιου νοσοκομείου, του πρώτου στον αρχαίο κόσμο. Κατά τους ύστερους κλασικούς χρόνους ο Ασκληπιός λατρεύτηκε ως σημαντική θεότητα απολλώνιας (λογικής) προέλευσης και, σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, σε τοπικό τουλάχιστον επίπεδο η λατρεία του συνδέθηκε με τους εορτασμούς του χειμερινού ηλιοστασίου, ως θεός που ανανεώνει και διατηρεί την ζωή.


Επίλογος

Οι παραπάνω παραδόσεις, αν και αποτελούν μικρό μόνο μέρος της παγκόσμιας μυθολογίας που σχετίζεται με το χειμερινό ηλιοστάσιο, έχουν πάντως εμφανώς εντυπωσιακές ομοιότητες και παρόμοιους συμβολισμούς. Δίνουν την εικόνα μιας παγκόσμιας αποκάλυψης που πληροφορεί για το ίδιο πράγμα με διαφορετικά κάθε φορά λόγια: για την αιώνια σύγκρουση μεταξύ σκότους και φωτός, όπως το παράδειγμα της Φύσης επιβεβαιώνει. Μια νίκη όμως που, είναι προσωρινή, στο υλικό τουλάχιστον πεδίο, καθώς το θερινό ηλιοστάσιο οδηγεί στην προσωρινή και πάλι επικράτηση του σκότους. Η σχετικότητα της επικράτησης του σκότους και του φωτός εναλλάξ, μέσω της εναλλαγής των εποχών, βασισμένη στην ισχύουσα κοσμική νομοτέλεια, θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως ένδειξη ότι η συμπαντική μάχη μεταξύ Φωτός και Σκότους είναι σε εξέλιξη και ότι περιμένει την οριστική λύση. Μήπως την λύση αυτή πρέπει να δώσουν οι μόνοι που μπορούν να κάνουν συνειδητές επιλογές ένοικοι αυτού του Κόσμου; Ο Χριστός, έδωσε νέο, αναβαθμισμένο περιεχόμενο στον εορτασμό του χειμερινού ηλιοστασίου μέσω της διδασκαλίας της Αγάπης που οδηγεί στο Φως της Αλήθειας. Συγχρόνως έδειξε, πιστεύω, την κατεύθυνση που πρέπει να έχουν οι επιλογές μας ώστε να οδηγούν σταθερά στο Φως: η πίστη στον θεό και οι πάσης φύσεως ενωτικές διαδικασίες, τόσο στην ατομική όσο και στην συλλογική ζωή, μπορούν να επισπεύσουν την οριστική λύση καθώς φέρνουν την χαρά, την ειρήνη, την συνειδητότητα και την απόλαυση της ζωής.

Μέχρι την οριστική επικράτηση του Φωτός, ας δοκιμάσουμε να βιώσουμε στην πράξη την παγκόσμια σημασία του εορτασμού του χειμερινού ηλιοστασίου, χωρίς τους συνήθεις διαχωρισμούς σε φυλές, έθνη, εθνότητες, κάστες, θρησκευτικές παραδόσεις, προσωπικές αντιλήψεις κ.ο.κ.

Καλά Χριστούγεννα.


Βιβλιογραφία
1. Burkert W., 1997, Μυστηριακές Λατρείες της Αρχαιότητας, μτφρ. Ματθαίου Ε., Εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα.
2. Κακρίδης Ι.Θ., 1986, Ελληνική Μυθολογία, Τόμος 2ος, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα.
3. Matthews J., 1998, The Winter Solstice. The sacred traditions of Christmas, Queen Books, Ireland.
4. Μπιργάλιας Ν., 2000, «Αρχαία Ελληνική Θρησκεία», στο Μήλιου κ.ά.: Δημόσιος και Ιδιωτικός Βίος στην Ελλάδα Ι, Τόμος Α΄, Ε.Α.Π., Πάτρα.

Πηγή: Περιοδικό Οδοδείκτες Τεύχος 29

Thursday, December 14, 2006

Διαιτολογία και χημεία των τροφών (ΙΙΙ)

Διαιτολογία και χημεία των τροφών (Eισαγωγή)

Διαιτολογία και χημεία των τροφών (Ι)

Διαιτολογία και χημεία των τροφών (ΙΙ)



Χημεία των τροφών

(από τα μαθήματα του σταθμού σταφυλοθεραπείας και φυσιοθεραπείας 1937)

- Τι σχέση έχει η χημική σύνθεση του σώματος με την υγεία;

- Χωρίς την κανονική χημική σύνθεση του οργανισμού είναι αδύνατον να υπάρξει υγεία. Η σωματική ζωτικότης, καθώς και η πνευματική ενεργητικότης, χωρίς τον κανονικό χημισμό δεν μπορούν να εκδηλωθούν ικανοποιητικά.

- Από πόσα χημικά στοιχεία ή συστατικά αποτελείται το σώμα του ανθρώπου;

- Έχει αποδειχθεί επιστημονικώς ότι το ανθρώπινο σώμα αποτελείται από 16 στοιχεία. Όταν ένα ή περισσότερα από αυτά λείψουν ή ελαττωθούν, αρχίζουν να εκδηλώνονται συμπτώματα διαφόρων ασθενειών.

- Ένα μέτριο σώμα από τι ποσότητα κάθε συστατικού συνίσταται;

- Ένα μέτριο σώμα βάρους 72 κιλών, αποτελείται από την εξής σύνθεση: Ασβέστιο 1 κιλό και 766γρ., Μαγνήσιο 100γρ., Μαγγάνιο 14γρ., Φώσφορος 908γρ., Θείο 100γρ., Χλώριο 681γρ., Κάλιο 42γρ., Νάτριο 85γρ., Ιώδιο 14γρ., Φθόριο 100γρ., Πυρίτιο 42γρ., Άνθρακας 20 κιλά και 317γρ., Υδρογόνο 6 κιλά και 560γρ., Άζωτο 908γρ., Οξυγόνο 40 κιλά και 306γρ., Σίδηρος 57γρ.

- Από πού προμηθεύεται το σώμα αυτά τα συστατικά;

- Από τις τροφές που τρώμε και κυρίως από τα φρούτα και τα χόρτα. Πρέπει όμως να εννοηθεί καθαρά, ότι τα 16 αυτά στοιχεία, τα οποία δεν πρέπει να στερηθεί το σώμα, είναι ανάγκη να βρίσκονται σε οργανική μορφή.


- Υπάρχουν και σε άλλη μορφή;

- Μάλιστα, υπάρχουν σε δύο μορφές. Σε ανόργανη και οργανική. Τα ανόργανα συστατικά βρίσκονται στο Ορυκτό Βασίλειο, δηλαδή στη γη – στο χώμα, στις πέτρες, στα μέταλλα. Μια χούφτα χώμα, περιέχει σχεδόν όλα τα 16 αυτά στοιχεία, αλλά σε ανόργανη, όπως είπαμε, μορφή, σε μια κατάσταση που δεν αφομοιώνονται από τον οργανισμό. Αν επιδιώξουμε να θρέψουμε έναν άνθρωπο με ανόργανες ουσίες, θα δηλητηριασθεί προτού πάθει ατροφία, γιατί στην ανόργανή τους κατάσταση, τα στοιχεία αυτά εκτός που είναι άχρηστα στο σώμα ως τροφή, είναι και δηλητήρια.

Τα ίδια όμως αυτά στοιχεία, αφού περάσουν από το εργαστήριο της φύσεως δηλ. από το φυτό, μεταβάλλονται σε οργανικά. Και ενώ αν τα παίρναμε από το χώμα, τη γη (Ορυκτό Βασίλειο) θα ήταν δηλητήρια για τον οργανισμό, μέσω των φρούτων και των χόρτων (Φυτικό Βασίλειο) μεταβάλλονται σε οργανικές ουσίες, σε αφομοιώσιμες θρεπτικές και θεραπευτικές τροφές. Αυτή είναι η διαφορά. Δηλαδή στο Ορυκτό Βασίλειο βρίσκουμε τον ανόργανο σίδηρο με τον οποίον κατασκευάζουμε καρφιά, πέταλα κλπ., ενώ ο σίδηρος που χρειάζεται στον οργανισμό προέρχεται από το Φυτικό Βασίλειο (τα φρούτα και τα χόρτα) και είναι πάντοτε σε οργανική μορφή.

- Εκτός από το Φυτικό Βασίλειο βρίσκονται αλλού οργανικά συστατικά;

- Βρίσκονται και στο Ζωικό Βασίλειο, δηλαδή στα ζώα, στα κρέατα και στις ζωικές τροφές γενικότερα, όπως είναι τα αβγά, το γάλα, το ξυνόγαλο κλπ., αλλά πάντα σε κατώτερη ποιότητα από εκείνα, που βρίσκονται στο Φυτικό Βασίλειο. Και τούτο γιατί τα ζώα παίρνουν τα οργανικά συστατικά από τα χόρτα και κατά συνέπειαν, έχουν περάσει από δεύτερο χέρι όταν τα παίρνει ο άνθρωπος από τις ζωικές τροφές.

Τώρα ας εξετάσουμε χωριστά το κάθε ένα από τα 16 συστατικά. Σε ποιες τροφές βρίσκονται, σε τι ωφελούν, πώς συνδυάζονται και πώς ενεργούν.

Ασβέστιο

Το ασβέστιο συνεργάζεται με το πυρίτιο, το μαγγάνιο, τον φώσφορο και τη ζελατίνη στην οικοδόμηση και ανάπτυξη των κοκκάλων και των δοντιών.

Αν έλειπε το ασβέστιο από το σώμα, ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε ούτε να κινηθεί ούτε να στέκεται, καθώς και ούτε να μιλήσει ακόμη. Τα παιδιά που τρέφονται με τροφές φτωχές σε ασβέστιο, παθαίνουν από αρρώστειες των κοκκάλων και των αρτηριών, τα δόντια τους χαλούν, αρρωσταίνουν από ραχίτιδα, κατάρρους και φυματίωση.

Στο σώμα που στερείται επαρκούς ασβεστίου, φαίνονται άσχημα τα σημάδια των πληγών και των εγχειρίσεων γιατί τα τοιχώματα των αρτηριών και των φλεβών είναι αδύνατα. Όταν ματώνετε εύκολα σημαίνει ότι έχετε ανάγκη από ασβέστιο. Εάν τα ούλα σας ματώνουν εύκολα, θα πεί ότι έχετε πολλές τοξίνες στο αίμα σας και όχι αρκετό ασβέστιο και σίδηρο.

Επίσης όταν το αίμα δεν πήζει αμέσως, βεβαιώνει την έλλειψη αρκετού ασβεστίου. Το ασβέστιο επηρεάζει τον παλμό της καρδιάς και αυξάνει τη ζωή των κυττάρων. Όταν δεν είναι αρκετά τα ασβεστούχα άλατα που προμηθεύουμε στο σώμα με την τροφή, ο οργανισμός αποσπά, όσα του λείπουν, από τα κόκκαλα για να διατηρήσει την ακεραιότητα των εσωτερικών εκκρίσεων. Σ’ αυτό οφείλονται τα χαλασμένα δόντια του πολιτισμένου ανθρώπου που τρέφεται με τροφές πτωχότατες σε οργανικά άλατα. Τα δόντια δεν σαπίζουν από τα έξω προς τα μέσα, δεν φταίει κανένα μικρόβιο, δεν φταίει άμεσα η ζάχαρη. Φταίει το ανεπαρκές στη διατροφή μας ασβέστιο. Και όπως γίνεται η φθορά στα δόντια, έτσι γίνεται και βαθύτερα στα κόκκαλά μας η φθορά.

Όλες σχεδόν οι φυτικές τροφές περιέχουν ασβέστιο. Πιο πλούσιες είναι τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, οι φράπες, τα σταφύλια, τα βατόμουρα, τα δαμάσκηνα, τα ξηρά σύκα, τα καρύδια, το λάχανο, το σινάπι, το κουνουπίδι, το σπανάκι, το σιταρίσιο ψωμί, το ξυνόγαλα, το φρέσκο τυρί, το γάλα, τα φασόλια, οι ελιές, τ’ αβγά, τ’ αμύγδαλα, τ’ αντίδια.

Το ασβέστιο δυναμώνει την πνευματική δύναμη και τη θέληση. Συγκεντρώνει κανείς πιο εύκολα τις σκέψεις και την μνήμη του όταν έχει αρκετό ασβέστιο στο σώμα του. Η πλούσια σε ασβέστιο δίαιτα, φέρνει καλό αποτέλεσμα σε περιπτώσεις εκζέματος, έλκους, πληγής, κλπ.

Μαγνήσιο

Το μαγνήσιο συντελεί στην αύξηση της αλκαλικότητας των υγρών του σώματος και κάνει τους ιστούς, τα νεύρα, τους τένοντες και τους μυς πιο ελαστικούς. Τονώνει την περισταλτικότητα των εντέρων, ενεργεί κατά των αερίων οξέων, τοξινών και των παραγόντων γενικώς της αυτοτοξινώσεως.

Το μαγνήσιο βρίσκεται άφθονο στα πορτοκάλια, στα λεμόνια, στις φράπες, στα σταφύλια, τα ρόδια και τον ανανά.

Το μαγνήσιο καταπραΰνει τα νεύρα και προλαμβάνει την αϋπνία γιατί εξουδετερώνει τα ερεθιστικά οξέα και τις πολλές τοξίνες. Μαζί με τα νεύρα καλμάρει και τον εγκέφαλο. Τρώτε άφθονες τροφές που περιέχουν μαγνήσιο γιατί επιδρά επί της λειτουργίας της εκκρίσεως, ενεργεί στην εσωτερική καθαριότητα, καθαρίζει τα χλωμά και μαραμένα πρόσωπα, κάνει τον εγκέφαλο πιο ενεργητικό, εξουδετερώνει τα οξέα, ανακουφίζει το ήπαρ, εξασφαλίζει ήσυχο ύπνο και προλαμβάνει τη δυσκοιλιότητα. Είναι το καλύτερο υπακτικό οργανικό στοιχείο. Οι τροφές που περιέχουν μαγνήσιο συνιστούνται ιδιαιτέρως σε ανθρώπους που είναι πολύ ενεργητικοί, νευρικοί, ευαίσθητοι και ευσυγκίνητοι. Οι τροφές αυτές προλαμβάνουν τη συσσώρευση των ανοργάνων φωσφορικών αλάτων στις κλειδώσεις και τα κόκκαλα που θα έφερναν την αρθρίτιδα και τις παθήσεις των κοκκάλων, κυρίως όταν υπάρχουν στους ιστούς και στα υγρά του σώματος, ουρικά οξέα και ουρία, καθώς και όταν τα όργανα της αποκρίσεως αδρανούν. Το μαγνήσιο είναι ένα απαραίτητο στοιχείο που παίζει σπουδαίο ρόλο στον οργανισμό από την ημέρα που γεννιέται κανείς ως το θάνατο.



Μαγγάνιο

Το μαγγάνιο βοηθά στη λειτουργία της αυτοθεραπείας του οργανισμού, στην καταπολέμηση των αχρήστων μικροβίων και των βλαβερών οξέων και βοηθά κυρίως στο ν’ απαλλαγεί το σώμα από τον αρθριτισμό. Συντελεί στον μεταβολισμό της μεμβράνης των κλειδώσεων. Όταν στο σώμα υπάρχει αρκετό μαγγάνιο, η διανοητική ικανότης αυξάνεται. Όταν υπάρχει έλλειψις, η υγεία κλονίζεται γιατί επηρεάζονται τα κόκκαλα και οι μεμβράνες.
Μερικές από τις τροφές που περιέχουν αρκετό μαγγάνιο είναι: τα καρύδια, τα κάστανα, τ’ αμύγδαλα, ο μαϊντανός και το κάρδαμο. Τα καρύδια περιέχουν το περισσότερο μαγγάνιο από κάθε άλλη τροφή.

Φώσφορος

Ο φώσφορος είναι χρήσιμος για την ανώτερη πνευματική διαύγεια. Είναι το στοιχείο της σκέψεως, της συγκινήσεως, της διάνοιας, της εγκεφαλικής ικανότητας. Γιατί κάθε φορά που σκέπτεστε, διαβάζετε, ή μελετάτε, το σώμα σας μεταχειρίζεται από τον φώσφορο που περιέχει. Βελτιώνει τη θρέψη των κυττάρων, των νεύρων, και στερειοποιεί τα κόκκαλα. Επιδρά στα αισθητικά νεύρα, στα κεντρικά νεύρα, στα συμπαθητικά και στον νωτιαίον. Χρειάζεται άφθονος στους αλτρουϊστές, ιδεαλιστές, θρησκευτικούς και ψυχολόγους. Πολύ χρήσιμος στα συμπαθητικά νεύρα, καθώς και στα αισθητήρια όργανα, κυρίως δε της γεύσεως και της αφής. Ο φώσφορος τρέφει τα νεύρα και τον εγκέφαλο και αναπτύσσει τα κόκκαλα. Όσοι έχουν διαρκώς άφθονο φώσφορο, εξελίσσονται γρήγορα, ενώ τουναντίον εκείνοι που δεν έχουν αρκετό είναι της κατωτέρας κλάσεως. Όλοι οι αδύνατοι στο νου έχουν ανάγκη από φώσφορο. Αν θέλετε να βελτιώσετε την διανοητική σας ικανότητα καθώς και την πνευματική ανάπτυξη των παιδιών σας, μη παραμελήσετε να περιλαμβάνει η διατροφή της οικογένειάς σας καθημερινώς και τροφές που περιέχουν φώσφορο.

Φώσφορο περιέχουν τα καρύδια, τ’ αμύγδαλα, τα σταφύλια, η ντομάτα, το λεμόνι, η φράπα, το σιταρίσιο ψωμί καθώς και το ψωμί από σίκαλη, το καλαμπόκι, το αναποφλοίωτο ρύζι, τα μπιζέλια (αρακάς), τα φασόλια, οι φακές, το γάλα, τα στρείδια, η πέστροφα, ο αστακός και ο ωμός κρόκος του αβγού.

Θείον

Το θείον βοηθεί πολύ στην έκκριση της χολής κι έτσι προλαμβάνεται η εξόγκωση του ήπατος. Είναι χρήσιμο για τα κόκκαλα, το δέρμα, τα νύχια και τα μαλλιά. Το σώμα προμηθεύεται το θείο, από το λάχανο, το κουνουπίδι, τον μαϊντανό, το καρότο, το κρεμμύδι, τα σπαράγγια, σπανάκια, κεράσια, μούρα, μήλα, ξηρά σύκα, αμύγδαλα, κάστανα, ινδοκάρυα, και τον κρόκο του αβγού. Είναι προτιμώτερο να τρώγωνται οι τροφές που περιέχουν θείο, στη φυσική τους κατάσταση, ωμές. Έτσι αποφεύγεται το θεϊκό αέριο που παράγει το θείο των βραστών τροφών. Αυτές οι τροφές είναι ασυγκρίτως ωφελιμότερες όταν τρώγονται ωμές παρά βραστές. Με λίγα λόγια το θείο είναι το στοιχείο που είναι απολύτως απαραίτητο στις λειτουργίες των νεύρων και αυτής της ζωής γενικότερα.

Χλώριο

Το χλώριο είναι ο πλύντης του οργανισμού. Καθαρίζει τα κύτταρα του σώματος και τα εξαγνίζει. Υπό μορφή υδροχλωρικού οξέως, ενισχύει την πέψη και προλαμβάνει τις εντερικές μολύνσεις και την βακτηριακή ζύμωση. Είναι και διουρητικό. Κάνει τους ιστούς πιο γερούς και ελαστικούς και ενώνει πιο πολύ τη σύμπτυξη των κυττάρων που αποτελούν τους ιστούς, βοηθεί την απορρόφηση νέων ουσιών στο αίμα και μεταφέρει προς αποβολή την φθαρμένη ύλη από τους ιστούς και το αίμα.
Επίσης ενισχύει την απομάκρυνση του νερού από τους ιστούς, το δέρμα και τους πνεύμονες. Το χλώριο παίζει σπουδαίο ρόλο στη συνεχή αυτοθεραπευτική λειτουργία του οργανισμού. Είναι γνωστός ο ρόλος της οσμώσεως στις διάφορες φυσιολογικές λειτουργίες της ανταλλαγής της ύλης, της αφομοιώσεως, της αφετηριώσεως και των αποκρίσεων. Το χλώριο ασκεί την εκχυλιστική πίεση στα κύτταρα, τους ιστούς και στα υγρά. Η συστολή, η όσμωση και η πίεση γίνονται με τη βοήθεια του χλωρίου, που αν λείψει από το σώμα, η ακαθαρσία και το πύον θα παραμένουν μέσα και ο άνθρωπος θα πεθάνει γρήγορα.

Οι τροφές που περιέχουν χλώριο είναι οι εξής: το κατσικίσιο γάλα, το τυρί, σχεδόν όλα τα φρούτα και οι ξηροί καρποί.

Το χλώριο, όταν είναι αρκετό στο σώμα, προσφέρει θαυμάσια ενίσχυση στον μεταβολισμό και βελτιώνει την υγεία. Αυξάνει τη ζωική θερμότητα, και τονώνει τις κινήσεις του στομάχου και την περισταλτικότητα των εντέρων. Επιδρά επίσης και στο μυϊκό σύστημα.


Κάλιο

Πρώτα-πρώτα οι αυτόματες λειτουργίες της επιδιορθώσεως των κυττάρων και της αποτοξινώσεως ενισχύονται καταπληκτικά, όταν η δίαιτα αποτελείται κυρίως από τροφές πλούσιες σε κάλιο. Έπειτα οι ιστοί του σώματος αποκτούν ελαστικότητα και ζωηρότητα, το αίμα γίνεται πιο αλκαλικό, η οξείδωση πιο τέλεια, οι πληγές, τα χτυπήματα και οι μώλωπες θεραπεύονται γρήγορα. Η μυική δύναμη και συμμετρικότητα εξασφαλίζονται, όταν μάλιστα δεν παραλείπεται και η καθημερινή σωματική άσκηση. Το αίμα αποκτά μεγαλύτερη ικανότητα για την ανάπλαση και επιδιόρθωση των κυττάρων. Ο εγκέφαλος, τα νεύρα και οι μυς τονώνονται καλύτερα με τροφές που έχουν κάλιο.

Το κάλιο εκτός που τονώνει είναι και καταπραϋντικό. Για να είναι δε κανείς υγιής γενικά πρέπει να έχει αρκετό κάλιο στους ιστούς.

Το κάλιο βρίσκεται στα φρούτα και τα πράσινα χόρτα. Αρκετό έχουν τα σταφύλια, τα βατόμουρα, οι μαύρες ελιές, το μαρούλι, τα αντίδια, το σπανάκι, τα ραδίκια, ο άνιθος, ο μαϊντανός, το κάρδαμο, η ρόκα, τα ξηρά μπιζέλια, η φλούδα της πατάτας και τ’ αμύγδαλα. Επίσης και τα φασόλια, οι ντομάτες, τα ραπανάκια, τα κρεμμύδια, το σέλινο, τα φασολάκια, τα κουκιά, τα φυστίκια, ο ανανάς, η σίκαλη, το κριθάρι και τα ξυλοκέρατα.

Όταν το σώμα δεν προμηθεύεται αρκετό κάλιο η παρεγκεφαλίς δεν λειτουργεί κανονικά. Όταν αισθάνεσθε κόπωση και δεν ξέρετε πού να την αποδώσετε αυξήσατε στη δίαιτά σας τις τροφές με κάλιο.

Όταν λείπει το κάλιο, η εντερική ζύμωση και δηλητηρίαση είναι αναπόφευκτα. Το κάλιο είναι υπακτικό. Προκαλεί και ήσυχο ύπνο. Χωρίς αυτό το συστατικό το σώμα δεν μπορεί να αφομοιώσει το άμυλο και τη ζάχαρη. Συνήθως δε οι ιστοί ούτε να τα ανέχονται μπορούν και αυτό οδηγεί στον διαβήτη, την υδρωπικία και άλλες αρρώστειες.

Νάτριο

Χωρίς να υπάρχει άφθονο νάτριο στην τροφή μας, είναι αδύνατον να έχουμε καλή χώνευση. Επίσης είναι αδύνατον να διατηρηθεί η κανονική αλκαλικότητα. Η δίαιτα που είναι πλούσια σε τροφές που περιέχουν νάτριο είναι ωφελιμότατη στους διαβητικούς, στους νευρικούς και στους πάσχοντες από ρευματισμούς ή αρθριτισμούς.

Το νάτριο διατηρεί το ασβέστιο διαλυμένο κι έτσι προλαμβάνονται οι σκληρύνσεις των ιστών. Τα άλατα του νατρίου εξασφαλίζουν την χαρακτηριστική αλκαλικότητα του αίματος και της λέμφου. Το νάτριο εξουδετερώνει τα οξέα.

Το σάλιο είναι πλούσιο σε νάτριο. Για καλή χώνευση και αφομοίωση χρειάζονται τροφές που έχουν νάτριο, κάλιο και χλώριο μαζί. Για την καρδιά αντί να πάρετε διεγερτικά και τονωτικά φάρμακα, τρώτε τροφές που περιέχουν νάτριο, σίδηρο, κάλιο και χλώριο, και μην αμελείτε να παίρνετε βαθειές αναπνοές στο ύπαιθρον όπου το οξυγόνο είναι άφθονο.

Έχουμε γράψει επανειλημμένως στα άλλα βιβλία μας ότι η νεροποσία κατά τα γεύματα είναι ανθυγιεινό πράγμα. Πολλά οργανικά άλατα παρασύρονται με το νερό προτού γίνει καλά η χώνευση και η απορρόφηση. Αυτό συμβαίνει κυρίως με τα άλατα του νατρίου που αποσπώνται και διαλύονται πολύ εύκολα με το νερό. Αν πιεί κανείς, αμέσως μετά από ένα γεύμα, αποτελούμενο από τροφές πλούσιες σε νάτριο, κρύο νερό, δεν μπορούν παρά να εκδηλωθούν ζυμώσεις στο στομάχι του με ρεψίματα και καούρα πολλές φορές. Πιο πολύ νάτριο έχουν οι φράουλες, τα γλυκά μήλα, τα σταφύλια, τα ξηρά στον ήλιο δαμάσκηνα, το σέλινο, το σπανάκι, τα καρότα, οι μπάμιες, τα σπαράγγια, τα πατζάρια και το κατσικίσιο γάλα.



Πηγή: Υγιεινή μαγειρική-Δρ.Ηλίας Πέτρου

Wednesday, December 06, 2006

Διαιτολογία και χημεία των τροφών (ΙΙ)

  • Διαιτολογία και χημεία των τροφών (Εισαγωγή)

  • Διαιτολογία και χημεία των τροφών (Ι)




  • Τροφές υπακτικές (κατά της δυσκοιλιότητας)

    Για να έχει κανείς δύο κενώσεις στο 24ωρο πρέπει καθημερινώς να συμπεριλαμβάνει στη διατροφή του άφθονες υπακτικές τροφές, χωρίς βέβαια να παραλείψει και την τακτική του γυμναστική.

    Οι υπακτικές τροφές εκτός από τη μεγάλη ποσότητα κυτταρίνης που περιέχουν, έχουν επίσης μεγάλη ποσότητα ασβεστίου, σιδήρου και άλλα χρήσιμα οργανικά άλατα καθώς και βιταμίνες.

    Υπακτικές τροφές είναι οι εξής:


    Δαμάσκηνα, σύκα, σταφύλια, ανανάς, φράπα, πορτοκάλια, αχλάδια, βερύκοκα, ροδάκινα, σταφίδες, μήλα, τομάτες, κορόμηλα, σπανάκι, κουνουπίδι, μαρούλι, κρεμμύδια, σέλινο, μπιζέλια (αρακάς), φασολάκια, ραδικοβλάσταρα, πατζαροβλάσταρα, ραπανάκια, λάχανο, καρότα, γογγύλια, ξυνόγαλο.


    Δυσκοιλιότητα προκαλούν οι εξής τροφές:

    Άσπρο ψωμί, πάστες (όλες), γάλα με ζάχαρη, μπισκότα, αβγά, ρύζι, αλάτι, τσάϊ, κακοί συνδυασμοί, παστά κρέατα, καρυκευμένα φαγητά, τυρί (αλατισμένο).

    Τα φρούτα και τα χόρτα έχουν μεγάλη αξία γιατί ελαττώνουν τα οξέα που παράγονται στο σώμα. Είναι δε γνωστό ότι οι τροφές είναι όξινες ή αλκαλικές. Δηλαδή άλλες τροφές έχουν όξινον αντίδραση και άλλες αλκαλική. Ο παρακάτω πίναξ που πήραμε από τη μελέτη των Sherman και Gettler, μας δεικνύει μερικές τροφές που έχουν όξινον ή αλκαλικήν αντίδραση.


    Τροφές με όξινον αντίδραση

    Οι παρακάτω αριθμοί αντιπροσωπεύουν το περίσευμα των οξέων πάνω από τη βάση.

    Επί 100γρ.
    Ψωμί σιταρίσιο 2,7
    Καλαμπόκι 5,95
    Μπισκότα 7,81
    Αβγά 11,10
    Ασπράδι αβγού 26,69
    Ψάρι (μπακαλιάρος) 16,07
    Ψάρι (πέστροφα) 11,81
    Κότα 17,01
    Χοιρινό κρέας 11,87
    Χελώνα 10,36
    Λαγός 14,80
    Βοδινό 13,52
    Στρείδια 30,00
    Κουάκερ 12,93
    Φυστίκια 3,9
    Ρύζι 8,1

    Τροφές με αλκαλικήν αντίδραση
    Οι παρακάτω αριθμοί αντιπροσωπεύουν το περίσευμα της αλκαλικότητος πάνω από τη βάση.

    Επί 100γρ.
    Μήλα 3,78
    Αμύγδαλα 12,38
    Σπαράγγια 21
    Μπανάνες 5,56
    Φασόλια (γίγαντες) 41,65
    Πατζάρια 10,86
    Λάχανο 4,34
    Καρότα 10,82
    Κουνουπίδι 5,33
    Σέλινο 7,78
    Κάστανα 7,42
    Φραγκοστάφυλλα 5,97
    Λεμόνια 5,45
    Μαρούλια 7,37
    Γάλα αγελάδος 2,37
    Μοσχοπέπονο 7,47
    Πορτοκάλια 5,61
    Ροδάκινα 5,04
    Πατάτες 7,19
    Σταφίδες 23,67

    Πηγή: Υγιεινή μαγειρική-Δρ.Ηλίας Πέτρου