Wednesday, December 12, 2007

Ερωτήσεις που ψάχνουν απαντήσεις...

Από την ομιλία με θέμα "Το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα" του Π. Κωνσταντινίδη στη Ν. Φιλαδέλφεια.

Θα σας διαβάσω ένα ερωτηματολόγιο το οποίο δημοσίευσα φέτος, αλλά δεν πήρα από κανέναν απάντηση. Αυτά τα ερωτήματα τα απηύθυνα σε οποιονδήποτε μπορούσε να μου δώσει μια απάντηση γιατί είναι απορίες που έχω όχι ως δασολόγος αλλά ως πολίτης.

1ο Ερώτημα:
Είμαστε μια μικρή χώρα, παραπονιόμαστε ότι δεν έχουμε πολλούς υπαλλήλους. Εκτοπίστηκε η Δασική Υπηρεσία με όλο το προσωπικό που έχει. Έχουμε αυτή τη πολυτέλεια; Μπορούμε δηλαδή από τη στιγμή που δεν έχουμε κόσμο να δουλέψει, να απομακρύνουμε εξειδικευμένο προσωπικό από τη δασοπυρόσβεση; Λέμε να προσλάβουμε νέο προσωπικό. Μα γιατί; Αφού έχουμε ανθρώπους. Και όταν λέμε Δασική Υπηρεσία δεν είναι μόνον οι δασολόγοι! Είναι ο υλοτόμος που σε χρόνο μηδέν ανοίγει αντιπυρικές ζώνες, είναι ο δασοφύλακας που ξέρει τι υπάρχει πίσω από κάθε στροφή, πού υπάρχει νερό.

2ο Ερώτημα:
Έχουμε δύο Υπηρεσίες. Η μια υπηρεσία έχει μια μοναδική δουλειά, δηλαδή να διαχειρίζεται, να προστατεύει και να φροντίζει το δάσος. Η άλλη έχει τους λοιμούς, τους σεισμούς, τους καταποντισμούς, μέχρι και να κατεβάσει τα γατάκια από τα δέντρα που δεν μπορούν μόνα τους. Δηλαδή έχουμε επιφορτίσει την Πυροσβεστική με οτιδήποτε δεινό υπάρχει σ’ αυτόν τον τόπο. Σε ποια Υπηρεσία θα πρέπει να εμπιστευτούμε τα δάση; Σε αυτούς που κάνουν τα πάντα; Ή σε αυτούς που δεν κάνουν παρά μόνο αυτό σαν επάγγελμα;

3ο Ερώτημα:
Έχουμε μια Υπηρεσία που εργάζεται καθημερινά μέσα στο δάσος. Είναι ο χώρος της δουλειά της, το εργαλείο που δουλεύει είναι το πριόνι και το τσεκούρι.

Έχουμε μια άλλη Υπηρεσία που ο χώρος που δουλεύει είναι τα αστικά κέντρα, οι δρόμοι και οι πόλεις. Όταν έχουμε πυρκαγιές, η κάθε Υπηρεσία κινείται εκεί που ξέρει καλύτερα.

Ποια ξέρει καλύτερα το δάσος; Η δασική υπηρεσία μπαίνει στο δάσος, ανοίγει γρήγορα αντιπυρικές ζώνες και προσπαθεί να σβήσει τις φωτιές. Η μέθοδος αντιπυράς που είναι παντελώς άγνωστη στην Πυροσβεστική είναι η μέθοδος που σε όλο τον κόσμο σβήνονται οι μεγάλες φωτιές. Η μεγάλη φωτιά, να ξέρετε, σβήνει μόνο με φωτιά. Αυτές οι φωτιές της Πελοποννήσου μόνο με φωτιά μπορούσαν να σβήσουν. Και το έκαναν οι Κύπριοι δασολόγοι που είχαν έρθει.

Γνωστός χώρος της άλλης Υπηρεσίας είναι ο δρόμος, η πόλη. Η μία έχει το τσεκούρι κι ανοίγει αντιπυρικές ζώνες, η άλλη έχει τη μάνικα και περιμένει να έρθουν οι φλόγες κοντά της και να τις σβήσει με τη μάνικα. Και ρωτάω εγώ απλά.

Δεν είναι καλύτερα η μία να σβήνει τις φωτιές μέσα στο δάσος, κι όταν η φωτιά φτάνει στα σπίτια να βρίσκει ξεκούραστους ξεδίψαστους και χορτάτους πυροσβέστες, οι οποίοι να σβήνουν αυτό που ξέρουν, δηλαδή τα σπίτια; Δεν είναι θέμα ικανότητας της μιας ή της άλλης υπηρεσίας. Αυτή τη στιγμή δεν προστατεύονται ούτε τα δάση ούτε τα σπίτια.

4ο Ερώτημα:
Αν η καλή οργάνωση της Πυροσβεστικής είναι ο λόγος που μεταφέρθηκε η πυρόσβεση στη Πυροσβεστική Υπηρεσία, τότε μήπως και οι αρρώστιες των δέντρων μπορούν να μεταφερθούν στα… νοσοκομεία; Είναι η ίδια αναλογία. Όσο καλά μπορεί να κάνει το δέντρο ένας γιατρός, άλλο τόσο μπορεί ένας πυροσβέστης να σβήσει μια φωτιά μέσα στο δάσος.


5ο Ερώτημα:
Ολόκληρη η Βουλή το 1993 εξέδωσε για πρώτη φορά ένα ομόφωνο πόρισμα να κάνουν τον Ενιαίο Φορέα Δασοπυρόσβεσης, δηλαδή έναν φορέα που να ασχολείται μόνο με τις πυρκαγιές. Και ήδη 2 χρόνια μετά έρχονται να αναιρέσουν όλ’ αυτά και κάνουν το τελείως αντίθετο απ’ αυτά που οι ίδιοι πρότειναν! Πώς είναι δυνατόν οι ίδιοι άνθρωποι να αυτοαναιρούνται και να πράττουν τελείως διαφορετικά από αυτό που η έρευνα τους απέδειξε ως ορθότερο; Αν δεν είναι αυτό παράλογο τότε τι είναι;

6ο Ερώτημα:
Η Δασική Υπηρεσία ξέρει τι σημαίνει φωτιά σε ελατόδασος. Το έλατο δεν ανανεώνεται, δεν αναδασώνεται ούτε αναγεννάται μετά απ’ την πυρκαγιά. Η Πυροσβεστική δεν μπορεί να καταλάβει αυτές τις οικολογικές σχέσεις που υπάρχουν. Η Πυροσβεστική δεν μπορεί να αξιολογήσει τόσο σοβαρά οικολογικά θέματα. Και μόνον αυτό που συνέβη στην Πάρνηθα με τη μη αναστρέψιμη καταστροφή, δεν είναι αρκετό ώστε να θεωρηθεί τεράστιο λάθος η απόσυρση της Δασικής Υπηρεσίας από την πυρόσβεση;

7ο Ερώτημα:
Εμείς στο Ινστιτούτο κάναμε το πρόγραμμα με τις κάμερες στη Σιθωνία, για το οποίο σας μίλησα προηγουμένως. Είναι πρόληψη. Η πρόληψη υπάγεται στη Δασική Υπηρεσία, ενώ η εποπτεία του δάσους υπάγεται στη Πυροσβεστική Υπηρεσία. Αυτή τη στιγμή έχουμε εξοπλισμό αξίας 300.000 ευρώ και θέλουμε να τον παραδώσουμε σε μια Υπηρεσία ώστε να αξιοποιηθεί. Ποια υπηρεσία είναι αρμόδια ώστε να της τον παραδώσουμε; Απευθυνόμαστε στην Πυροσβεστική η οποία μας λέει ότι αυτό είναι πρόληψη και μας παραπέμπει στη Δασική. Πάμε στη Δασική και μας λένε ότι αυτό είναι εποπτεία και μας στέλνουν στην Πυροσβεστική. Κι έτσι, μένει σε εμάς αυτός ο εξοπλισμός και δεν ξέρουμε πού να τον δώσουμε! Και μετά ζητάμε από μια απαξιωμένη Υπηρεσία να προστατέψει τα δάση...

8ο Ερώτημα:
Την προηγουμένη εβδομάδα ήμουν προσκεκλημένος ομιλητής στο Πανελλήνιο Δασολογικό Συνέδριο στην Καστοριά κι έθεσα ευθέως το ερώτημα: «Απαντήστε μου παρακαλώ συνάδελφοι, πριν γίνουν οποιεσδήποτε ενέργειες, έχετε το κουράγιο, το θάρρος και την επιθυμία μετά από αυτή την κακή συμπεριφορά απ’ όλη την κοινωνία απέναντί σας, να προστατέψετε τα δάση; Είστε οι μόνοι που μπορείτε». Η απάντηση που πήρα ήταν: «Εμείς θέλουμε, αλλά πώς; Είμαστε διαλυμένοι!».

Δεν υπάρχουν Δασικές Υπηρεσίες αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν αυτοί που περιμένουν να βγουν στη σύνταξη και οι νέοι που μπήκαν τώρα και δεν ξέρουν τι σημαίνει δάσος. Ο ιστός μεταφοράς εμπειρίας από τον παλιό στο νεότερο έχει χαθεί γιατί 20 χρόνια δεν έγινε ούτε ένας διορισμός. Είναι δυνατόν σήμερα να αναζητούνται ευθύνες από μια γερασμένη και υποβαθμισμένη σε ανθρώπινο δυναμικό, μέσα και κονδύλια Υπηρεσία για την ανεπάρκεια των προληπτικών έργων;



9ο Ερώτημα:
Γνωρίζει κανείς πυροσβέστης τι σημαίνει δασική πυρκαγιά; Πιστεύετε ότι αυτά που συζητήσαμε σήμερα τα ξέρουν; Είναι η δουλειά τους κι όμως δεν τα ξέρουν. Δεν ξέρουν τι σημαίνει μέθοδος κατάσβεσης. Ξέρουν μόνο να πετούν νερό με τη μάνικα. Αυτό λέγεται άμεση μέθοδος. Αυτή όμως είναι αντιμετώπιση πυρκαγιάς, σύμφωνα με τη παγκόσμια βιβλιογραφία, μόνο για μικρές πυρκαγιές, για να σβήνει χόρτα. Η αντιμετώπιση για τις μεγάλες πυρκαγιές είναι η έμμεση μέθοδος, αυτό σημαίνει ότι ανοίγουμε αντιπυρική ζώνη, βάζουμε φωτιά και η μία φωτιά σβήνει την άλλη. Στο Συνέδριο της Καστοριάς οι Κύπριοι μας είπαν ότι όταν εφάρμοσαν την αντιπυρά και έσωσαν δυο χωριά, πήγε ο Αξιωματικός της Πυροσβεστικής της περιοχής και τους είπε θα αν συνέχιζαν θα τους έκλειναν μέσα ως εμπρηστές!!! Διάβασα επίσης Αξιωματικούς της Πυροσβεστικής που έλεγαν ότι ήρθαν οι Γάλλοι και τους μίλησαν για μια νέα μέθοδο που εφαρμόζουν. Αν δείτε εγχειρίδια από το 1930 και μετά η αντιπυρά είναι η βασική μέθοδος παγκοσμίως! Εγώ διδάσκω στα ΙΕΚ και οι μαθητές μου την ξέρουν την αντιπυρά από το Α΄ εξάμηνο.

10ο Ερώτημα:
Και τέλος, το μεγάλο παράπονο που έχουμε εγώ και οι συνάδελφοι μου ερευνητές είναι ότι εμείς δουλεύουμε και 10-14 ώρες στο Ινστιτούτο για να αποκτήσουμε εξειδικευμένες γνώσεις. Η έρευνα είναι η δουλειά μας και κανείς δεν ήρθε ποτέ να μας ζητήσει μια γνώμη. Γιατί τότε η έρευνα; Γιατί η συσσώρευση εξειδικευμένης γνώσης;

Διαβάστε όλη την ομιλία στη βιβλιοθήκη του Οικολογίου.

Φωτογραφίες


No comments: